سونوگرافی کلیه

انجام سونوگرافی کلیه

سونوگرافی کلیه را می توان در هر بررسی درد شکمی یا درد پهلو انجام داد. سونوگرافی کلیه روش سریع و کم هزینه و بدون استفاده از اشعه یونیزان برای بررسی کلیه ها است . برای بررسی اروپاتی انسدادی در خانم های باردار و در کودکان روش تشخیصی انتخابی است.

کلیه ها ارگانی لوبیایی شکل اند که در سطح پشتی شکم، زیر دیافراگم و در طرفین ستون مهره ها قرار گرفته اند و قطب تحتانی کلیه ها به سمت قدام و خارج چرخیده است.

بنابراین پروب بایستی به صورت مایل قرار گیرد تا کلیه ها را بتوان در محور طولی مشاهده نمود . کلیه چپ بالاتر از کلیه راست قرار دارد.

کلیه چپ را می توان از پنجره ایجاد شده توسط طحال مشاهده نمود.

همین طور کلیه راست را می توان از پنجره ایجاد شده از طریق بافت کبد بررسی نمود . کلیه راست مختصری بزرگ تر از کلیه چپ است؛ اما اختلاف هر دو کلیه از ۲ سانتی متر بیشتر نیست . اندازه کلیه طبیعی در محور طولی حدود ۹ – ۱۲ سانتی متر و در محور عرضی ۴- ۶ سانتی متر است . ضخامت پارانیشم (بافت) کلیه طبیعی ۵/۲ – ۵/۳ سانتی متر است .

اجزای تشکیل دهنده کلیه

کلیه ها را می توان به دو بخش اصلی پارانشیم کلیه و سینوس کلیوی تقسیم بندی نمود.

پارانشیم کلیه به دو بخش کورتکس کلیه (لایه داخلی) و مدولا (قسمت مرکزی) تقسیم می شود.

مدولا از هرم های مخروطی شکل تشکیل شده است.

بافت کلیه، تمام اطراف سینوس کلیوی را به جز در ناحیه ناف کلیه پوشانده است.

در ناحیه ناف کلیه، شریان و ورید کلیوی و قسمت ابتدای حالب قرار دارد. رسوبات زیاد چربی در ناحیه سینوس کلیه باعث ایجاد نمای هیپواکو در سینوس (ضایعه) می شود.

نحوه انجام سونوگرافی کلیه

از پروب دارای فرکانس پایین با نفوذ عمقی زیاد و با آرایه خطی یا فازی استفاده می شود . ابتدا از کلیه غیر میبتلا شروع کرده تا تصویر پایه ای از کلیه سالم برای مقایسه با سمت مبتلا ایجاد شود.
برای تصویر برداری از کلیه راست بیمار در وضعیت سوپاین قرار می گیرد و در این حالت پروب در پلان کرونال در بین خط میداگزیلاری و اگزیلاری قدامی و در سطح زائده گزیفوئید قرار می گیرد.

تصویر کلیه در مرکز صفحه نمایش قرار داده می شود. سپس، پروب در حدود ۱۵ – ۳۰ درجه در جهت خلاف عقربه ساعت به سمت خلف چرخیده تا کلیه در محور طولی مشخص شود.
برای دیدن کلیه در محور طولی، پروب در حالت کرونال حدو ۱۵ – ۳۰ درجه به سمت عقب می چرخد.

کلیه چپ عقب تر و بالاتر از کلیه چپ قرار دارد .

با قرار دادن بیمار در وضعیت خوابیدن به پهلو (لترال دکوبیتوس راست)، مشاهده کلیه چپ تسهیل می شود و دخالت گاز روده و سایه دنده ها برطرف می شود . از بیمار خواسته می شود که دم عمیق انجام دهد تا کلیه ها به سمت پایین جابجا شده و از زیر دنده ها خارج شود .

سنگ کلیه یا هیدرونفروز

تشخیص سنگ های کوچک تر از ۴ میلی متر با سونوگرافی مشکل است. سنگ ها در سونوگرافی معمولا اکوژن (توده) بوده و سایه صوتی ایجاد می کنند . معمولا درجات خفیفی از هیدرونفروز (ورم) در سمت علامت دار دیده می شود.

در سونوگرافی گاهی سنگ کلیه مشخص نمی شود؛ ولی ورم ناشی از سنگ، نشان دهنده انسداد است. در ۹۵% موارد، سنگ های کمتر از ۴ میلی متر، دفع خودبخودی سنگ قابل انتظار است . زمان عبور سنگ بستگی به اندازه آن دارد . سنگ ها غالبا در سه محل یعنی ابتدای حالب، محل عبور حالب و در محل اتصال حالب به مثانه بعنی در محلی که حالب باریکتر است، گیر می کنند . بعد از انسداد طولانی مدت (ماه ها تا سال ها)، از دست رفتن کامل کورتکس کلیه رخ می دهد. سونوگرافی برای تشخیص انسداد مزمن، عالی است و همچنین اولین قدم ارزیابی در بررسی علت آن است .

با سونوگرافی به راحتی می توان ورم (هیدرونفروز) را تشخیص داد و درجه آن را تعیین نمود . همین طور می توان به طور مستقیم سنگ های بزرگ مسدود کننده مسیر جریان ادراری را مشاهده نمود . مشخصات توده ها و کیست های کلیوی را نیز می توان بررسی نمود.

وجود هیدرونفروز (ورم) یک طرفه با یا بدون همراهی با سنگ حالب، می تواند نشانگر اوروپاتی انسدادی و به همراه آن پیلونفریت باشد . در شرایطی که شک بالینی به وجود سنگ کلیه باشد، وجود هیدرونفروز در سمت درد بیمار به عنوان شاهد اروپاتی انسدادی مورد قبول واقع می شود . حساسیت سونوگرافی در تشخیص سنگ را می توان با افزودن یک KUB، افزایش داد .

شدت هیدرونفروز قابل مشاهده به مدت زمان انسداد و احتمالا اندازه سنگ مسدود کننده دارد .

کیست کلیه

شایع ترین توده های کلیوی خوش خیم، کیست های ساده هستند. کیست های ساده کلیه فوق العاده شایع اند؛ به طوری که در ۲۵ – ۵۰ درصد افراد بالای ۵۰ سال دیده می شود، اکثرا بدون علامت هستند. عموما یک کیست کلیوی دارای ظاهری منظم و جدارهای نازک، صاف و منظم است و معمولا یک طرفه و منفرد است . عملکرد کلیه نیز طبیعی است . بسیاری از کیست ها به طور اتفاقی کشف می شوند . بندرت به دلیل حجم زیاد کیست بیمار ممکن است با درد مراجعه نماید.

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با بهترین مرکز پرستاری در تهران تماس حاصل نموده و یا مراجعه بفرمایید.

اطلاعات تماس و آدرس مرکز طبیب اول

تهران ، خیابان مدنی بالاتر از مترو سبلان – روبروی بانک ملت – نبش خیابان نوری ، واحد۵

تلفن:  ۷۷۰۳۳۰۲۴-۰۲۱

تلفن:  ۷۷۰۳۳۰۲۶-۰۲۱

مشاوره پزشکی:  ۰۹۱۲۳۳۵۶۳۸۸

مشاوره پرستاری: ۰۹۱۲۸۳۵۶۳۸۸

چنانچه نیاز به مشاوره با کارشناسان ما دارید منتظر صدای گرمتان هستیم

سلامتی روز افزون شما آرزوی همیشگی ماست